Ανθότοπος Άρτας
Συντεταγμένες: 39°8′N 20°57′E / 39.133°N 20.950°E
| Ανθότοπος | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Ηπείρου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Άρτας |
| Δήμος | Νικολάου Σκουφά |
| Δημοτική Ενότητα | Αράχθου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Ήπειρος |
| Υψόμετρο | 39 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 217 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 471 00 |
| Τηλ. κωδικός | 26810 |
Ο Ανθότοπος είναι ένας οικισμός του Δήμου Νικολάου Σκουφά με 278 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011),[1] στον κάμπο της Άρτας. Το χωριό βρίσκεται δίπλα στον ποταμό Άραχθο και απέχει από την πόλη στο περίπου 6 χιλιόμετρα.
Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, ο Ανθότοπος υπήρξε μέχρι το τέλος του 2010, δημοτικό διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Αράχθου με έδρα το Νεοχώρι. Με βάση τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, η Ακροποταμιά εντάχθηκε στο Δήμο Νικολάου Σκουφά. Ο Ανθότοπος μαζί με την Αγία Παρασκευή και τα Καλομόδια, αποτελούν την τοπική κοινότητα Αγίας Παρασκευής με συνολικό πληθυσμό 1171 κατοίκους.
Πληθυσμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 294 |
| 2001 | 288 |
| 2011 | 278 |
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1961 | 381 |
| 1971 | 333 |
| 1981 | 346 |
| 1991 | 302 |
| 2001 | 295 |
| 2011 | 278 |
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το παλαιό όνομα του χωριού ήταν Κυρ Νικολού. Ιστορικά η πρώτη πηγή που μας γνωστοποιεί την ύπαρξη του χωριού είναι το έργο «Ταξίδι στην Ελλάδα», του Φρανσουά Πουκεβίλ το οποίο εκδόθηκε το 1820. Ο Πουκεβίλ κάνει αναφορά στον κάμπο της Άρτας και μας πληροφορεί ότι σε απόσταση δύο μιλίων από τα Καλομόδια υπήρχε μία διασταύρωση και από εκείνο το σημείο, σε απόσταση μισού μιλίου μπορούσε κανείς να φθάσει στον Ανθότοπο και στις Κεραμάτες.[8]
Σύμφωνα με το έργο του Σπυρίδωνος Αραβαντινού, «Ιστορία Αλή πασά του Τεπελενλή», ο Ανθότοπος υπήρξε τσιφλίκι του πασά των Ιωαννίνων, ο οποίος είχε στην κατοχή του το μεγαλύτερο μέρος του κάμπου ενώ με βάση την εργασία του Κων.Διαμαντή με τίτλο «Η Άρτα και τα περίχωρα αυτής κατά τους χρόνους της επανάστασης», ο Ανθότοπος ήταν ένας μικρός οικισμός με 18 οικογένειες την περίοδο που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση του 1821.[9][10]
Ο Παναγιώτης Αραβαντινός στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» μας ενημερώνει ότι, με βάση τον κατάλογο της απογραφής του 1845, ο Ανθότοπος, από πλευρά ιδιοκτησίας, ανήκε στην κατηγορία «μουατζέλι» και κατοικούσαν σε αυτόν 13 χριστιανικές οικογένειες.[11] Η έκθεση του Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτας, το 1877, μας πληροφορεί ότι στον Ανθότοπο κατοικούσαν 20 χριστιανικές οικογένειες και το χωριό αποτελούσε ιδιοκτησία του Κ.Καραπάνου.[12]
Αναφορά στο χωριό κάνει και ο Ιφικράτης Κοκκίδης στο έργο του «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1880) και μας δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό κατοικούσαν περίπου 100 άνθρωποι. Ο Ι. Κοκκίδης μας ενημερώνει ότι η επαρχία Άρτας χωριζόταν σε 2 περιοχές: την περιοχή Άρτας και την περιοχή Πρεβέζης. Η περιοχή της Άρτας χωριζόταν με τη σειρά της σε 7 τμήματα: τμήμα Ποταμιάς, τμήμα Βρύσεως, τμήμα Ραδοβυζίου, τμήμα Τζουμέρκων, τμήμα Κάμπου, τμήμα Καρβασαρά και τμήμα Λάκκας. Ο Ανθότοπος αποτελούσε μέρος του τμήματος Ποταμιάς.[13]
Στο «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης & Πρεβέζης» (εκδ.1884) του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας, γίνεται αναφορά στον Ανθότοπο. Σύμφωνα με αυτή την πηγή, την εποχή της επίσκεψης του Μητροπολίτη Άρτας, στο χωριό διέμεναν περίπου 20 οικογένεις. Οι κάτοικοι εκκλησιάζονταν σε ναό που είχε κατασκευαστεί το 1876. Ο Μητροπολίτης Άρτας αναφέρει επίσης ότι 50 μαθητές από τα Καλομόδια, την Αγία Παρασκευή και τον Ανθότοπο φοιτούσαν σε 2 γραμματοδιδασκαλεία Β' τάξεως, στα οποία μελετούσαν γεωγραφία, ιστορία, αριθμητική και θρησκευτικά.[14]
Εξίσου σημαντική πηγή, είναι η Οθωμανική απογραφή του 1895 (Σαλναμές Ιωαννίνων για το οικονομικό έτος 1311[1895], έκδοση έβδομη).[15] Σύμφωνα με το σχετικό οθωμανικό νόμο, που ίσχυε από το 1864, η πρωτογενής διαίρεση της αυτοκρατορίας ήταν το βιλαέτι («νομαρχία» ή «γενική διοίκηση»). Κάθε βιλαέτι χωριζόταν σε σαντζάκια και αυτά σε καζάδες. Σύμφωνά με αυτή την απογραφή, το χωριό ανήκε στον Καζά Λούρου, ο οποίος βρισκόταν στο σαντζάκι Πρεβέζης, το οποίο με τη σειρά του, ανήκε στο βιλαέτι Ιωαννίνων. Με βάση λοιπόν αυτή την απογραφή, στον Ανθότοπο κατοικούσαν 17 οικογένειες (χανέδες) με συνολικό πληθυσμό 104 άτομα (52 άνδρες, 52 γυναίκες).
Κατά τη διάρκεια του ατυχή Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, το χωριό απελευθερώθηκε προσωρινά. Όπως αναφέρεται στην «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», ο Ελληνικός στρατός μέχρι το βράδυ της 23ης Απριλίου 1897 είχε ελευθερώσει τα χωριά Ανθότοπος, Κεραμάτες, Γαβριά, Ψαθοτόπι, Μύτικας, Ανέζα, Καλογερικό, Βίγλα, Ράχη, Καλόβατος, Πλησιοί, Κιρκιζάτες, Στρογγυλή, Ζαβάκα, Καλομόδια, Αγία Παρασκευή, Κωστακίοι, Ακροποταμιά, Νεοχώρι, Χαλκιάδες, Ρόκκα, Άγιος Σπυρίδωνας, Ελευθεροχώρι, Καμπή και την πόλη της Φιλιππιάδας.[16]. Τελικά με την μεσολάβηση των ευρωπαϊκών δυνάμεων και της Ρωσίας, στις 20 Σεπτεμβρίου οι εχθροπραξίες σταμάτησαν και υπογράφηκε ειρήνη.
Η οριστική απελευθέρωση του Ανθοτόπου έλαβε χώρα το διάστημα ανάμεσα στις 6 και 9 Οκτωβρίου 1912, όπου τα πρώτα ελληνικά τάγματα, πέρασαν τη γέφυρα της Άρτας και στις 2 το μεσημέρι απώθησαν τους Τούρκους και εδραιώθηκαν στους Κωστακιούς και την περιοχή Μαρατιού. Τις επόμενες 2 ημέρες, ο ελληνικός στρατός κατέλαβε και οχύρωσε τα γύρω χωριά Πλησιούς, Ρόκκα, Χαλκιάδες.
Το 1910, η Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης δημοσιοποιεί τα στοιχεία της απογραφής που πραγματοποίησε το ίδιο έτος σε όλη την εκκλησιαστική περιφέρεια και μας πληροφορεί ότι ο Ανθότοπος υπαγόταν στο τμήμα Λούρου και στο χωριό κατοικούσαν 165 άτομα.[17]
Τοποθεσία και πρόσβαση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το χωριό γειτνιάζει με τα χωριά: Κεραμάτες, Ακροποταμιά, Αγία Παρασκευή, Παχυκάλαμος και Καλομόδια.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ελληνική Στατιστική Αρχή (2014) Τροποποίηση της Απόφασης με αριθμό 11247/28.12.2012 (ΦΕΚ 3465/Β΄/28.12.2012) και θέμα «Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού−Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας. ΦΕΚ 698/Β΄/20 Μαρτίου 2014 (pdf)
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
- ↑ ΠΛ 3:132
- ↑ ΠΛΜ 9:177
- ↑ https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
- ↑ « Si on côtoie l'Inachus eti descendant sa rive droite pendant trois quarts d'heure , on passe à Calamotia, en laissant un quart de lieue au sud-ouest Badoûla. A deux milles du premier de ces villages , que le sentier traverse, on découvre une demi - lieue à l'occident Kyrnicolo et Kyramatès. Enfin à deux lieues et demie du pont de l'Arta , on trouve Néochori, village environné de rizières, à travers lesquelles l'Inachus coule pendant un mille avant de se rendre à la mer. Tel est le signalement de cette contrée, que je prie le lecteur de ne pas dédaigner , puisqu'avec ces noms barbares il va nouns rèvèler l'existence d'une des villes le plus vaguement indiqueès dans la gèographie malgrè son importance historique.», Voyage dans la Grèce, François Charles Hugues Laurent Pouqueville, 1820.
- ↑ Ιστορία Αλή πασά του Τεπελενλή / Σπ. Π. Αραβαντινού. Συγγραφείσα επί τη βάσει ανεκδότου έργου του Παναγιώτου Αραβαντινού, 1895, σελ.601
- ↑ Η Αρτα και τα περίχωρα αυτής κατα τους χρόνους της επανάστασης, Περιοδικό Σκουφάς/ Ετος 5ον/ 1960 – Τοµος Β΄ σελ.266
- ↑ Χρονογραφία της Ηπείρου : των τε ομόρων ελληνικών και ιλλυρικών χωρών διατρέχουσα κατά σειράν τα εν αυταίς συμβάντα από του σωτηρίου έτους μέχρι του 1854. / Συντεταγμένη υπό Παναγιώτου Αραβαντινού, σελ.320, εκδ.1856.
- ↑ Αρχεία Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτης – Πρεβέζης περιόδων 1858 – 1881[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας / υπό του παρά τω Υπουργείω των Στρατιωτικών Επιτελικού Γραφείου, Ι.Κοκίδης, Αθήνα 1880.
- ↑ Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης και Πρεβέζης(εκδ.1884).
- ↑ Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο σαλναμέ του 1895,Μ.Κοκολάκης
- ↑ Ιστορία του Ελληνοτουρκικού πολέμου : από της ενάρξεως της τελευταίας Κρητικής επαναστάσεως μέχρι του πέρατος του πολέμου, γραφείσα επί τη βάσει των επισήμων εγγράφων και των ασφαλεστέρων πληροφοριών μετά πολλών εικόνων και τοπογραφικών χαρτών / Ηλία Ι. Οικονομοπούλου,1897, σελ.462.
- ↑ Το ύστερο Γιαννιώτικο Πασαλίκι : χώρος, διοίκηση και πληθυσμός στην τουρκοκρατούμενη Ηπειρο (1820-1913), Μιχάλης Κοκολάκης,σελ.492 [1]
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1995, 2006 (ΠΛΜ)
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]